Bilim adamları, maymunların şartlanmalarını öğrenmek için, enteresan bir deney yapmışlar... Önce bir kafesin tavanına bir salkım muz asmışlar. Sonra bu kafese hiçbir şeyden habersiz beş zavallı maymun doldurmuşlar. Muzu gören maymunların gözleri parlamış tabii. Hemen birisi atılmış, kafesin tellerine tırmanarak muza doğru ilerliyormuş ki... Dışarıdan tazyikli su tutarak, maymunu aşağı indirmişler. Maymun, başına ne geldiğini pek anlamamakla beraber paldır küldür yere inmiş. Derken öbürü atılmış muza, tabii onu da ıslatmışlar hemen. Öbürü, öbürü ve hepsi aynı şekilde ıslatılmışlar. Ortaya, tavanda sallanan enfes muzlar ve onları almaya cesaret edemeden altında bekleyen 5 ıslak maymundan oluşan bir manzara çıkmış.
Ardından ıslak maymunlardan biri kafesten çıkartılıp, yerine bir kuru maymun koyulmuş. Yeni gelen, tavanda sallanan güzelim muzları görür görmez atılmış hâliyle. Tecrübeliler hemen yakalayıp alaşağı etmişler kuru maymunu. Sonra da belki dersini almamıştır diye bir güzel de dövmüşler. Böylece, dördü ıslak biri kuru ama hiç biri de muzları almaya yanaşamayan maymunlar elde edilmiş.
Bir sonraki aşamada bir ıslak maymunla hiçbir şeyden habersiz bir kuru maymun daha değiştirmişler. Aynı şeye teşebbüs edince, üç ıslak bir kuru maymundan ve bilhassa da kuru olanından esaslı bir sopa da o yemiş.
Bu işlemi tekrar etmişler.
Nihayet son denemede, kafesteki son ıslak maymunu da çıkartarak yerine bir kuru maymun koymuşlar. Niçin olduğunu bilmedikleri halde dört kuru maymun diğer bir kuru maymunu muzu alma teşebbüsüyle hemen yakalayıp bir güzel dövmüşler.